Με αισιοδοξία απηχεί η HellasVeg τις εξελίξεις σχετικά με το διάταγμα της Γαλλίας για την επισήμανση των φυτικών τροφίμων. Σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου που δημοσίευσε μόλις εχθές η Ευρωπαϊκή Ένωση Χορτοφάγων (EVU), το Conseil d’Etat της Γαλλίας αποφάσισε να μεταφέρει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΔΕΚ) την υπόθεση που έχουν υποβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση Χορτοφάγων (EVU) και η Ένωση Χορτοφαγών της Γαλλίας (AVF) για ακύρωση του διατάγματος που δημοσιεύτηκε το 2021 στην Γαλλία. Το ΔΕΚ αναμένεται να απαντήσει σε μια σειρά από βασικά ερωτήματα προτού το Conseil d’Etat μπορέσει να συνεχίσει την απόφασή του.
Περισσότερα για το διάταγμα της Γαλλίας
Το περασμένο έτος, προτάθηκε από βουλευτές της Γαλλίας το διάταγμα αριθ. 2022-947, γνωστό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως Veggie burger, το οποίο αφορά την επισήμανση των φυτικών τροφίμων και τον αποκλεισμό ορολογιών που σχετίζονται με τα παραδοσιακά προϊόντα ζωικής προέλευσης. Το διάταγμα αυτό αποτέλεσε μια πρωτοβουλία των βουλευτών με σκοπό τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τη χρήση ονομασιών που προσδιορίζουν προϊόντα ζωικής προέλευσης, για λόγους περιγραφή εναλλακτικού προϊόντος, λόγους εμπορίας ή προώθησης τροφίμων που περιέχουν φυτικές πρωτεΐνες, όπως το veggie burger ή ο φυτικός κιμάς.
Το επιχείρημα βασίστηκε στο γεγονός ότι η χρήση ονομασιών που παραδοσιακά συνδέονται με το κρέας έχει ως στόχο να εκμεταλλευτεί τη φήμη του και τις ομοιότητες που αυτό προκαλεί στο μυαλό του καταναλωτή.
Κινητοποίηση οργανισμών και προσβολή του διατάγματος
Η ένωση Protéines France, η Ευρωπαϊκή Ένωση Χορτοφάγων, η Γαλλική Ένωση Χορτοφάγων καθώς και η εταιρεία Beyond Meat ζήτησαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας να ακυρωθεί το διάταγμα της 29ης Ιουνίου 2022 σχετικά με τη χρήση ορισμένων ονομάτων που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των τροφίμων που περιέχουν φυτικές πρωτεΐνες. Τα βασικά επιχειρήματα των οργανισμών αφορούν διατάξεις που φαίνονται να παραβιάζονται στους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.
Πιο συγκεκριμένα, επιχειρηματολογούν λαμβάνοντας υπόψη τα άρθρα 38 και 1 του κανονισμού (ΕΕ) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την ενημέρωση των καταναλωτών για τα τρόφιμα. Σύμφωνα με τον παραπάνω κανονισμό, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να θεσπίζουν ούτε να διατηρούν εθνικά μέτρα που να εμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών, ιδιαίτερα προκαλώντας διακρίσεις μεταξύ των τροφίμων από άλλα κράτη μέλη. Ακόμα ο παρών κανονισμός περιέχει τις βασικές διατάξεις που διασφαλίζουν το υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών όσον αφορά την πληροφόρηση για τα τρόφιμα, με σεβασμό των διαφορών στην αντίληψη των εν λόγω καταναλωτών και των αναγκών τους σε πληροφόρηση, διασφαλίζοντας παράλληλα την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.
Τώρα, το ΔΕΚ θα πρέπει να διευκρινίσει συγκεκριμένα τα εξής ερωτήματα:
- Πρώτον, εάν τα κράτη μέλη μπορούν πράγματι να θεσπίσουν τους δικούς τους πρόσθετους νόμους, όπως αυτός που εισήγαγε η Γαλλία, ή εάν η εναρμόνιση σε επίπεδο ΕΕ τα εμποδίζει να το πράξουν.
- Δεύτερον, εάν πράγματι επιτρέπεται στα κράτη μέλη να θεσπίζουν τέτοιους νόμους, είναι το γαλλικό διάταγμα, όπως έχει προταθεί επί του παρόντος, δομημένο για την επίτευξη του στόχου του, δηλαδή να παρέχει διαφάνεια στους καταναλωτές;
Στην γραπτή δήλωση του Συμβουλίου της Επικράτειας αναφέρεται ότι σε περίπτωση καταφατικής απάντησης στο πρώτο ή στο δεύτερο ερώτημα, οι διατάξεις του κανονισμού εμποδίζουν ένα κράτος μέλος:
α) να θεσπίσει εθνικό μέτρο που προβλέπει την επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις και τις απαγορεύσεις που απορρέουν από τις διατάξεις του κανονισμού.
β) να θεσπίσει εθνικό μέτρο για τον καθορισμό των επιπέδων των φυτικών πρωτεϊνών κάτω από τα οποία θα εξακολουθούσε να επιτρέπεται η χρήση των ονομασιών, που προσδιορίζουν τρόφιμα ζωικής προέλευσης για την περιγραφή, την εμπορία, ή την προώθηση τροφίμων που περιέχουν φυτικές πρωτεΐνες.
Στην περίπτωση αρνητικής απάντησης στις ερωτήσεις 1 και 2, οι διατάξεις των άρθρων 9 και 17 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 επιτρέπουν σε ένα κράτος μέλος:
α) να θεσπίσει εθνικό μέτρο για τον καθορισμό των επιπέδων φυτικών πρωτεϊνών κάτω από το οποίο επιτρέπεται η χρήση ονομασιών, με εξαίρεση τις νόμιμες ονομασίες, που χαρακτηρίζουν τρόφιμα ζωικής προέλευσης, για την περιγραφή, την εμπορία ή την προώθηση τροφίμων που περιέχουν φυτικές πρωτεΐνες.
β) να θεσπίσει εθνικό μέτρο που να απαγορεύει τη χρήση ορισμένων περιγραφικών ορολογιών, ακόμη και όταν συνοδεύονται από πρόσθετες πληροφορίες που εγγυώνται τη δίκαιη πληροφόρηση για τον καταναλωτή
γ) να θεσπίσει τα μέτρα που αναφέρονται στα σημεία 4 α) και 4 β), αποκλειστικά όσον αφορά τα προϊόντα που παράγονται στην επικράτειά του.
Όπως σημειώνει η διευθύντρια στρατηγικής της EVU, κα Ronja Berthold στο πρόσφατο Δελτίο Τύπου της ΕVU, “η απάντηση του ΔΕΚ θα έχει πολύ σημαντικό αντίκτυπο σε πιθανές μελλοντικές εθνικές κυβερνητικές αποφάσεις για την απαγόρευση των όρων «meaty» για τα φυτικά τρόφιμα”. Αναφέρει ακόμα πόσο σημαντικό είναι να μπορεί ο καταναλωτής να έχει την ακριβή γνώση και τις πληροφορίες που θα παρέχουν τη διαφάνεια των προϊόντων που αγοράζει, ειδικά τη στιγμή που η ζήτηση των φυτικών προϊόντων αυξάνεται ολοένα και περισσότερο.