Στρατηγική “Farm to Fork”: Mια ακόμα νίκη για τον plant-based κλάδο.

Έπειτα από παρέμβαση της HellasVeg και της EVU προς τους εθνικούς ευρωβουλευτές προκειμένου να αποφευχθούν προτεινόμενες τροποποιήσεις που επηρέαζαν αρνητικά τον κλάδο plant-based, υπερψηφίστηκε το αρχικό κείμενο της έκθεσης για την στρατηγική από το «Αγρόκτημα στο πιάτο – Farm to Fork» της ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε να θεσπίσει μια «Πράσινη Συμφωνία» για την ΕΕ, ώστε να κάνει την Ένωση πιο περιβαλλοντικά βιώσιμη. Η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο» (Farm to Fork Strategy ή F2F) αποτελεί την πολιτική της Πράσινης Συμφωνίας αυτής στον αγροτικό τομέα.

Πρόσφατα, η Επιτροπή Περιβάλλοντος και Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εργάστηκε πάνω σε μια έκθεση πρωτοβουλίας με θέμα τη στρατηγική της Επιτροπής «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Αυτή η έκθεση αναμένεται να υποδείξει στην Επιτροπή πώς να προχωρήσει με τις νομοθετικές πρωτοβουλίες, καθώς θέτει τα κεντρικά σημεία και αιτήματά της προς την Επιτροπή και επίσης ποια κατεύθυνση πρέπει να ακολουθήσει η νομοθεσία για τον αγροτικό τομέα προκειμένου να κερδίσει την υποστήριξη της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο.

Στις 19 Οκτωβρίου, η έκθεση της επιτροπής ψηφίστηκε στην ολομέλεια.

Η έκθεση που ψηφίστηκε περιλάμβανε 48 συμβιβαστικές τροπολογίες οι οποίες είχαν υποβληθεί από τις επιτροπές ENVI και AGRI. Οι τροπολογίες αυτές είχαν εγκρίθει τον Σεπτέμβριο. Μία εβδομάδα πριν από την ψηφοφορία, υποβλήθηκε και μια σειρά από ξεχωριστές ή και κατά τμήματα τροπολογίες. Υπήρξαν πολλοί λόγοι που οδήγησαν στην καταψήφιση αυτών των τροπολογιών, καθώς έγινε προσπάθεια αφαίρεσης ορισμένων στόχων δεσμευτικού χαρακτήρα και μηνυμάτων για την υπερκατανάλωση κρέατος.

Με τη συντονισμένη προσπάθεια προοδευτικών πολιτικών, περιβαλλοντικών και φιλοζωικών οργανώσεων και φυσικά ΜΚΟ όπως η δική μας, αυτές οι επικίνδυνες αλλαγές στην έκθεση απέτυχαν στην ολομέλεια και η έκθεση πέρασε.

Η περίοδος πριν την ψηφοφορία δεν ήταν χωρίς ίντριγκες, καθώς έγγραφα που διέρρευσαν στο POLITICO EU φανέρωναν τη στρατηγική της COPA-COGECA και των συμμάχων της να ανατρέψουν την έκθεση. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες λεπτομέρειες για αυτό εδώ.

Η τελική έκθεση όπως ψηφίστηκε πρέπει να θεωρηθεί νίκη από πολλές απόψεις. Συμπεριλαμβάνει ισχυρό μήνυμα σχετικά με την ανάγκη να «απεξαρτηθεί» η Ευρώπη από την υπερκατανάλωση κρέατος και να υιοθετήσει πιο υγιεινές (όπως φυτικές) διατροφικές συνήθειες. Υπάρχουν επίσης δεσμευτικοί στόχοι για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και αντιμικροβιακών φαρμάκων στη γεωργία. Η έκθεση τονίζει την ανάγκη η Ευρώπη να πιέσει για πιο βιώσιμη γεωργία παγκοσμίως μέσω των εμπορικών και εξωτερικών πολιτικών της. Ακόμα, η έκθεση εξετάζει τους τρόπους ώθησης των πολιτών για αλλαγή της καταναλωτικής τους συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένων νόμων για την επισήμανση (ετικέτες για τον vegan/vegetarian πληθυσμό), πιθανών φορολογικών κυρώσεων ή ανταμοιβών και καλύτερη εκπαίδευση.

Η έκθεση είναι περίπου 100 σελίδες και παρακάτω είναι μια συνοπτική περιγραφή των σημείων ενδιαφέροντος της EVU. Εάν θέλετε να διαβάσετε μόνοι σας το πλήρες κείμενο της έκθεσης, μπορείτε να το βρείτε εδώ.

  • §§19-20: Θίγει την υπερβολική χρήση αντιμικροβιακών φαρμάκων AMR στη κτηνοτροφία και υπογραμμίζει την ανάγκη για μείωση της υπερβολικής χρήσης αντιβιοτικών στην τροφική αλυσίδα. Η έκθεση προτείνει την εφαρμογή κυρώσεων ως ένα μέρος της δράσης που πρέπει να ληφθεί με σκοπό την μείωση της αντιμικροβιακής αντοχής. Η έκθεση προτρέπει, επίσης, στην βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ζώων, θεωρώντας το ένα σημαντικό βήμα για την μετριασμό των αντιβιοτικών στον κλάδο της κτηνοτροφίας.
  • §21: Γίνεται αναφορά για τα εκπεμπόμενα αέρια του θερμοκηπίου (GHG) σχετικά με τη γεωργική γη που χρησιμοποιείται προς όφελος της κτηνοτροφίας. Η έκθεση επιδιώκει τη μείωση του πληθυσμού των ζώων κτηνοτροφίας και τις σχετικές εκπομπές των αερίων τους.
  • §§22-28: Αναφέρει τις ανησυχίες που υπάρχουν για τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων. Σε γενικές γραμμές, στις παραγράφους αυτές γίνεται λόγος μέσω επιστημονικών προσεγγίσεων για τη βελτίωση της διαβίωσης των ζώων. Συγκεκριμένα αφορούν τον εγκλωβισμό, τη μεταφορά και τη σφαγή των ζώων.
  • §29: Εκκλήσεις για περιορισμό της εκτροφής των ζώων σε πολύ περιορισμένους χώρους, καθώς σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση ζωονόσων.
  • §§38-42 : Υπογραμμίζει τη σημασία της μετάβασης των γεωργών σε πιο βιώσιμες πρακτικές και ότι τα εθνικά στρατηγικά σχέδια που συντάχθηκαν από τα κράτη μέλη σχετικά με την ΚΓΠ διασφαλίζουν την οικονομική υποστήριξη των αγροτών ώστε να πραγματοποιήσουν τη μετάβαση αυτή. Περαιτέρω η έκθεση καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει μόνο στρατηγικά σχέδια που αποδεικνύουν τη δέσμευσή τους στη βιωσιμότητα.
  • §51: Έκκληση για την Επιτροπή να ενσωματώσει ζητήματα επισιτιστικής βοήθειας στη στρατηγική F2F. Εκτιμά ότι προκειμένου να αυξηθεί η ανθεκτικότητα και η βιωσιμότητα του συστήματος τροφίμων, είναι αναγκαίο να ενισχυθεί ο συνδετικός κρίκος των πολιτικών που αφορούν στα τρόφιμα και των γεωργικών πολιτικών από τοπικό σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
  • §59: Εκφράζεται η απογοήτευση που η στρατηγική F2F δεν εστιάζει αρκετά στα είδη αλιείας. Καλεί την Επιτροπή να μεταβεί σε μια «βιώσιμη αλιεία» και να τεθεί ως προτεραιότητα η αποκατάσταση των θαλάσσιων και παραθαλάσσιων οικοσυστημάτων.
  • §71: Τονίζεται ότι οι κύριοι παραγωγοί θα πρέπει να επωφεληθούν από τη στροφή αυτή του γεωργικού τομέα όπως προτείνεται από τη στρατηγική F2F και ότι οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές θα πρέπει να περιοριστούν. Ακόμα, οι τιμές των παραγωγών θα πρέπει να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να αντικατοπτρίζουν την κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική βιωσιμότητα.
  • §84: Ζητείται να γίνουν βελτιώσεις στην πολιτική της ΕΕ για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων, στο πρόγραμμα της ΕΕ για τα σχολεία και στην πρωτοβουλία «European Healthy School Lunches». Οι βελτιώσεις σε αυτές τις πρωτοβουλίες θα ενισχύσουν την υψηλής ποιότητας, βιώσιμη παραγωγή στον αγροδιατροφικό τομέα και θα προωθήσουν εμπεριστατωμένα εκπαιδευτικά μηνύματα βασισμένα σε επιστημονικά δεδομένα. Η παράγραφος αυτή επίσης συμβουλεύει ότι η επισήμανση των προϊόντων μπορεί να βοηθήσει τους καταναλωτές. (Δείτε την πρόσφατη ανάρτηση στο επίσημο website της EVU: μερικά συναρπαστικά νέα σχετικά με το πρόγραμμα γάλακτος στα σχολεία)
  • §85: Με βάση την Παρ/φο 84, το πρόγραμμα προώθησης της ΕΕ θα πρέπει να τονίσει τη σημασία που έχει το να «πρασινίσει» το περιβάλλον.
  • §88: Επισημαίνει την αναγκαιότητα για αλλαγή των καταναλωτικών προτύπων του πληθυσμού προς πιο υγιεινές τροφές, διατροφικές συνήθειες και τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης κατανάλωσης φυτικών προϊόντων και τροφίμων φυτικής προέλευσης που παράγονται με βιώσιμο τρόπο. Μια τέτοια μετάβαση θα βοηθήσει στον μετριασμό της υπερκατανάλωσης κρέατος και των υψηλής επεξεργασίας προϊόντων. Επιπλέον, επιστημονικές συστάσεις σε επίπεδο ΕΕ θα βοηθήσουν και θα ενθαρρύνουν τους καταναλωτές προωθώντας επίσης τις εθνικές διατροφικές συμβουλές των κρατών μελών.
  • §89: Η παράγραφος εδώ τονίζει την ανάγκη να διευκολυνθεί η επιλογή βιώσιμων και υγιεινών διατροφικών συνηθειών από τους καταναλωτές και ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν μια «πιο συστηματική και τεκμηριωμένη προσέγγιση προκειμένου να διευκολύνουν τη δημιουργία υγιεινών, βιώσιμων και δίκαιων διατροφικών περιβαλλόντων αντί να βασίζονται μόνο σε έναν κώδικα δεοντολογίας. Επιπρόσθετα, το Κοινοβούλιο ζητά από την Επιτροπή να ευαισθητοποιήσει τους καταναλωτές για τις επιπτώσεις που έχουν τα ήδη υπάρχοντα καταναλωτικά πρότυπα και να παρέχει πληροφορίες για την διατροφή που ενισχύει και προστατεύει την υγεία, έχοντας χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και αποτύπωμα άνθρακα.
  • §91: Θεωρεί την περαιτέρω ανάπτυξη και βιώσιμη καινοτομία στον τομέα της παραγωγής φυτικών πρωτεϊνών και εναλλακτικών πηγών πρωτεΐνης στην ΕΕ, όπως τα έντομα και τα φύκια (διαβάστε την ανάρτησή μας στο ιστολόγιο της EVU σχετικά με τα έντομα) έναν αποτελεσματικό τρόπο αντιμετώπισης πολλών περιβαλλοντικών και κλιματικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η γεωργία της ΕΕ, καθώς και της πρόληψης της αποψίλωσης των δασών, της απώλειας της βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων. Καλεί επίσης την Επιτροπή να αξιοποιήσει την έκθεσή της για την ανάπτυξη φυτικών πρωτεϊνών (COM(2018) 757) και να παρουσιάσει μια στρατηγική της ΕΕ για την μετάβαση σε πρωτεΐνες που θα καλύπτει την ζήτηση και την προσφορά για τη στήριξη και την ενίσχυση της βιώσιμης παραγωγής πρωτεϊνούχων πηγών για τρόφιμα και ζωοτροφές — που σημαίνει πως, καλώς εχόντων των πραγμάτων, η Ευρώπη δεν θα εξαρτάται από πρωτεϊνούχες πηγές που καλλιεργούνται σε αποψιλωμένα εδάφη σε άλλα μέρη του κόσμου.
  • §§93-98: Σχετίζεται με την επισήμανση των τροφίμων. Συγκεκριμένα, η έκθεση ζητά σαφή, συνοπτική, υποχρεωτική και εναρμονισμένη επισήμανση του προϊόντος στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας, καθώς και επισήμανση της προέλευσης, των τεχνητών συστατικών και του θετικού περιβαλλοντικού αντίκτυπου.
  • §99: Ζητά την επισήμανση των ζωικών προϊόντων για πληροφορίες που αφορούν τις μεθόδους παραγωγής (τόπος γέννησης, περιβάλλον διαβίωσης, μέθοδος σφαγής) ώστε να βοηθηθούν οι καταναλωτές να κάνουν καλύτερες και πιο ενημερωμένες επιλογές. Τονίζει ότι η παραγωγή και η χρήση των πρωτεϊνών φυτικής προέλευσης θα πρέπει να υποστηριχθεί πιο ένθερμα και ζητεί να προωθηθεί, χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, η από καιρό αναμενόμενη εναρμόνιση των απαιτήσεων όσον αφορά την επισήμανση των vegan και των vegetarian τροφών.
  • §100: Σημειώνει πως η πιστοποίηση και η επισήμανση από τρίτα μέρη δεν είναι από μόνες τους αποτελεσματικές αλλά μπορούν να αποτελέσουν συμπληρωματικά εργαλεία όσον αφορά τη διασφάλιση της μετάβασης στη βιώσιμη παραγωγή και την περισσότερο υγιεινή διατροφική συμπεριφορά.
  • §101: Προτείνει να επιτραπεί στα κράτη μέλη να υιοθετήσουν νέους συντελεστές ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένου μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ για υγιεινά, βιώσιμα τρόφιμα και υψηλότερου συντελεστή ΦΠΑ για ανθυγιεινά, μη βιώσιμα τρόφιμα. Περιλαμβάνει μήνυμα ενθάρρυνσης της Επιτροπή με σκοπό να ξεκινήσει μια μελέτη για τον ποσοτικό προσδιορισμό του περιβαλλοντικού, κοινωνικού και υγειονομικού κόστους των δημοφιλέστερων τροφίμων στην Ευρώπη.
  • §102: Σχετίζεται με την τροφοδότηση των σχολείων, νηπιαγωγείων κ.λπ. Παρόλο που δεν αναφέρεται σε επιλογές για χορτοφάγους και αυστηρά χορτοφάγους, αυτή η παράγραφος ενθαρρύνει τη χρήση βιώσιμων, τοπικών προϊόντων και βελτιωμένων συνθηκών διαβίωσης των ζώων.
  • §137: Τονίζει ότι η συμφωνία ΕΕ-Mercosur δεν μπορεί να επικυρωθεί, καθώς δεν διασφαλίζει την προστασία της βιοποικιλότητας, ιδίως στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου. (Μεγάλο μέρος της αποψίλωσης των δασών σχετίζεται με την κτηνοτροφία).

Μια τροπολογία προστέθηκε πρόσφατα ζητώντας τη διεξαγωγή αξιολόγησης των επιπτώσεων ως μέρος οποιωνδήποτε νομοθετικών προτάσεων.

Ήταν ζωτικής σημασίας να περάσει αυτή η έκθεση ως έχει και το πετύχαμε! Τώρα συνεχίζουμε και παρακολουθούμε στενά την επικείμενη νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα.

Αφήστε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *